بازار، گروه استان‌ها؛ استان سمنان بیش از دو هزار و ۱۰۰ کارخانه صنعتی و واحد تولیدی در بخش صنعت دارد که اگر قسمت کوچک غیر فعال آن را کنار بگذاریم، شاهد هستیم که همین کارخانه ها عمده اقتصاد و چرخ تولید استان را می‌چرخانند و سهم خوبی نیز در اشتغال دارند.
استان سمنان در برخی از شاخه‌های این صنایع مانند دارو سازی، قطعه سازی، خودروسازی، سیم و کابل و ظروف یکبار مصرف و کولر سازی، الکتروموتورها و ... حرف‌های زیادی در سراسر کشور برای گفتن دارد و واحدهای مهم فرآوری معدنی نیز در این استان وجود دارد واحدهایی که هر کدامشان در کشور به نام استان سمنان شناخته می‌شوند.
تبادلات مالی خارج از استان سمنان
اما یک مشکل بزرگ در زمینه اقتصاد صنعتی استان سمنان این است که بخش بزرگی از صنایع توسط افراد غیربومی استان سمنان اداره شده و عمده تبادلات مالی و تجاری این افراد در خارج از استان انجام می‌شود به عنوان مثال بخش بزرگ حساب‌های بانکی دانه درشت صاحبان کسب و کار استان سمنان در تهران، مشهد و یا دیگر استان‌ها وجود دارد که اگر به استان سمنان آورده شود تحول بزرگی را می‌تواند در نظام بانکداری این استان ایجاد کند.
مدیرتولید سابق یک کارخانه در سمنان: کیفیت ارائه خدمات بانکی در تهران با سمنان قابل مقایسه نیست
در مثالی دیگر باید گفت همین سال گذشته بخش عمده ای از صادرات صنعتی و حتی کشاورزی استان سمنان از مبادی غیر از سمنان انجام و در نتیجه در فهرست صادرات استان های دیگر درج شد که این نشان از دریغ شدن ظرفیت ها در درون استان سمنان می دهد.
این موضوع البته بارها مورد تاکید استاندار سمنان و دیگر مسئولان قرار گرفته ولی به آن توجه خاصی نشده است همچنان هم شاهد هستیم که بخش زیادی از منابع مالی و گردش پولی کارخانه های استان سمنان در بانکهای خارج از این استان وجود دارد .
باید به تولیدگر هم حق داد
مدیر خط تولید سابق یک کارخانه در استان سمنان که حالا مدیر شرکتی در تهران است، در این باره به خبرنگار بازار، می گوید: این گزاره درست است اما باید به تولیدگر هم حق داد عمده کسانی که مدیران کارخانه هستند، در تهران زندگی می کنند جالب اینجا است که بدانید مدیران بومی کارخانه های استان سمنان هم در تهران خانه و دفتر دارند چه برسد به کسانی که غیربومی هستند.
حسین ناصری با بیان اینکه طبیعی است که وقتی کسی کارش در سمنان و زندگی اش در تهران باشد به واسطه بعد مسافت و همچنین کیفیت ارائه خدمات بانکی، در زمینه تبادلات مالی، پایتخت را برگزیند، تاکید کرد: شاید بتوان گفت ۱۰۰ درصد کارخانه های بزرگ صنعتی سمنان در تهران دفتر و حساب های عمده بانکی دارند و خرده حساب هایی را هم در سمنان باقی گذاشته اند.
عضو هیات مدیره یک کارخانه: بسیاری از کارخانه های غرب استان مثلا مستقر در گرمسار حتی خودکار دست منشی خودشان را هم از تهران خریداری کرده و به استان می آورند
وی افزود: این بسیار نرمال است زیرا اولاً در تهران در زمینه این نوع حساب های دانه درشت دیگر بروکراسی نیست از سوی دیگر کیفیت ارائه خدمات بانکی در تهران با سمنان قابل مقایسه نیست ثالثاً نزدیکی بانک به محل زندگی افراد شرط است و رابعاً به هیچ عنوان برخوردی که در بانک های تهران می شود در سمنان صورت نمی گیرد.
مشوق ایجاد کنیم
از این فرد پرسیدیم که باید چه کرد تا حساب ها را به سمنان آورد و یا دست کم بخشی از تبادلات مالی را در همین جا صورت داد و وی گفت: مگر اینکه بتوان مشوق هایی ایجاد کرد مثلا اعلام کرد که اگر افراد بالای ۱۰ میلیارد تومان تبادلات مالی در ماه در درون استان سمنان داشته باشند و یا مثلاً مایحتاج خودشان را از شرکت های درون استان تامین کنند یک الی یک و نیم درصد مالیات شان بخشیده شود یا مثلا در جوار کارخانه هایشان به آنها زمین برای توسعه می دهند.
ناصریان بیان کرد: درست است که همه ما عقیده داریم که کارخانه آلودگی و سر وصدا و داستان هایش برای سمنان است و لذا طبیعتاً باید حساب بانکی و منافع آن هم در سمنان باشد ولی به آن سرمایه دار آذربایجانی و تهرانی و مشهدی هم باید حق داد شما تصوری ندارید که کیفیت ارائه خدمات بانکی در تهران با سمنان چه میزان تفاوت دارد.
وی با اشاره به اینکه شعب درجه یک بانکی در سمنان وجود ندارد، افزود: در مقوله ارائه خدمات شاید بتوان گفت ده برابر می بایست بانک های استان خودشان را ارتقا بدهند تا بتواننند بخشی از این سرمایه ها را جذب کنند هر چند این نافی زحمات شان نیست و بسیاری کارخانه های دانه درشت هم هستند که تبادلات مالی شان در درون استان است و من فقط مشاهده های خودم را بیان کرده ام.
آمار عجیب و غریب
سید محمد رضا هاشمی استاندار سمنان در سال ۹۱ اعلام کرده بود «حساب بانکی بالغ بر ۹۷ درصد از واحدهای صنعتی غرب استان در تهران متمرکز است که می بایست به بانکهای استان منتقل گردد» او همچنین بارها درباره اینکه چرا تبادلات مالی باید در خارج از استان صورت گیرد اما امکانات و تسهیلات از داخل استان در اختیار واحد های تولیدی قرار گیرد، انتقاد کرده بود.
البته در سال های اخیر اقدامات خوبی از جمله اعطای تسهیلات رونق تولید به واحد های صنعتی استان سمنان سبب شده تا بخشی از تبادلات مالی به داخل استان وارد شود اما آنقدر ها نتوانسته آمار ۹۷ درصدی را کاهش دهد و اگر فرض بگیریم که امروز ۹۰ درصد کارخانه های غرب استان (که البته بیشترین میزان کارخانه در کل استان را هم شامل می شود) در تهران و خارج از استان حساب داشته باشند، عملاً به لحاظ بانکی، صنایع مستقر در سمنان سودی برای این استان نداشته اند.
آلودگی برای سمنان منابع برای تهران
یک کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بازار، ضمن بیان اینکه کارخانه های صنعتی بیشترین میزان آلودگی هوا، صوت و بصری، دود و تخریب، حمل و نقل و فرسایش جاده ها، مخاطرات و تهیدید های زیست محیطی، مصرف آب و ... را به خود اختصاص می دهند اما حاضر نیستند حساب بانکی در استان باز کنند، گفت: دولت باید به این موضوع ورود جدی تری داشته باشد.
کارشناس اقتصادی: معافیت ها و یا تخفیفات مالیاتی یکی از مهمترین موضوعاتی است که می تواند کارخانه داران غرب استان را تشویق کند که حساب های بانکی شان را به درون استان بیاورند
مرتضی کاظمیان با بیان اینکه نمی توان کارخانه ای را مجبور کرد که حساب بانکی در استان باز کند اما می توان افتتاح حساب و گردش مالی را یکی از ملزوامات اخذ تسهیلات و یا استفاده از برخی امکانات دیگر مانند آب و ... اعلام کرد.، تاکید داشت: اگر ۱۰ درصد حساب های بانکی کارخانه های غرب استان وارد چرخه بانکی این استان شود تحولی غیر قابل باور در زمینه بانک داری و اعطای تسهیلات و منابع در این استان رخ می دهد.
وی با بیان اینکه بانک ها بر اساس منابع شان، رتبه بندی و سهمیه تسهیلات دریافت می کنند در نتیجه خروج سرمایه های کارخانه های صنعتی از استان به ضرر همه مردم است، افزود: یکی از مهمترین مسائلی که جلوگیری از اعطای وام به زوج های جوان، خانواده ها و دانشجویان و مهارت آموزان و ... می کند، فقدان منابع کافی است این در حالی است که سالانه هزاران میلیارد تومان منابع کارخانه های این استان در تهران صرف می شود.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه در کنار ایجاد محدودیت ها باید مشوق هایی را نیز در نظر گرفت، تاکید کرد: امروز معافیت ها و یا تخفیفات مالیاتی یکی از مهمترین موضوعاتی است که می تواند کارخانه داران غرب استان را تشویق کند که حساب های بانکی شان را به درون استان بیاورند.
محدودیت ایجاد کنید
در این زمینه اما یکی از اعضای هیات مدیران کارخانه ای در استان سمنان در گفتگو با خبرنگار بازار، می گوید: بسیاری از کارخانه های غرب استان مثلا مستقر در گرمسار حتی خودکار دست منشی خودشان را هم از تهران خریداری کرده و به استان می آورند لذا هیچ عایدی برای استان سمنان نداشته و نخواهند داشت.
همدانی با بیان اینکه لباس تن کارگران کارخانه های غرب استان هم از تهران تهیه می شود و این نشان می دهد که کارخانه ها جز آلودگی عایدی برای استان ندارند، افزود: برخی اعتقاد دارند که تنها عایدی این کارخانه ها اشتغال آنها است که آن هم نیست کافی است همین حالا وارد شهرک صنعتی فجر شده و شناسنامه کارگران را مشاهده کنید ۹۰ درصد کارگران مازندرانی هستند و یا از تهران آمده اند که اهل دیگر نقاط کشور هستند.
وی بیان کرد: این کارخانه ها حتی در زمینه اشتغال هم عایدی خاصی را برای استان سمنان نداشته اند و در واقع تنها از منابع مهم استان سمنان مانند آب گران بها استفاده کرده اند و بانک های استان هم در عین شگفتی بدون اعمال محدودیت ها برایشان هر کاری را صورت می دهند که مبادا همین اندک مشتری که دارند نیز از دست برود در صورتی که این کارخانه ها اگر به مسئولیت اجتماعی و مدنی و فرهنگی و اقتصادی شان در قبال استان عمل کنند، وضعیت بهتری را پیدا خواهیم کرد.